Iets wat vaak wordt vergeten in de fitness- en gezondheidsindustrie zijn de gezondheid van je voeten terwijl dit juist enorm belangrijk kan zijn.
Je voeten zijn niet alleen belangrijk bij wandelen of rennen; het zijn namelijk ook sensoren die onze hersenen vertellen waar ons lichaam is en hoe we het beste kunnen bewegen en reageren. Schoenen beschermen onze voeten tegen de hitte van de grond en scherpe objecten, maar wanneer je de verkeerde schoenen draagt kan het de andere functies van je voeten beperken. Dit geldt niet alleen voor hoge hakken, maar ook voor sommige sneakers en hardloopschoenen . Ook deze doen soms meer kwaad dan goed. Veel van de schoenen die voor ons ‘normaal’ zijn geworden, zijn niet even optimaal voor onze voeten. Je voeten kunnen zich namelijk gaan vormen naar je schoenen en dit kan leiden tot pijn, blessures en andere kwaaltjes in je voeten, enkels, knieën of heup. Voorkomende problemen in je voeten zijn onder ander eeltknobbels, plantaire fasciitis en artrose.
Nu vraag je je vast af hoe voeten er van nature dan wel uit horen te zien? Kijk dan eens naar de voeten van een baby!
Wat gebeurt er met je voeten als je verkeerde schoenen draagt?
Onze voeten zijn evolutionair gezien niet gemaakt om schoenen te dragen. Dit klinkt misschien stom maar wat de standaard is geworden qua schoeisel houdt geen rekening met hoe onze voeten eigenlijk horen te functioneren. We weten al langer dat dit geldt voor het dragen van hoge hakken en andere nette schoenen, maar dit geldt soms ook voor hardloop- en andere sportschoenen terwijl deze juist op de markt gebracht worden als prestatiebevorderend. Waarom zijn deze dan niet per sé
prestatiebevorderend? Dit heeft 3 redenen:
1. Zolen met demping zorgen ervoor dat de sensoren van onze voeten niet de juiste feedback geven aan ons brein. Daardoor verandert de manier waarop we rennen, wandelen en staan. We krijgen de neiging om grotere stappen te maken in deze schoenen wat ervoor zorgt dat we meer op de hak landen tijdens het lopen en het optimale bewegingsbereik van je heup verkleint. Hierdoor komt er ook meer druk te staan op de hiel van je voeten, je scheenbeen en je kniegewricht.
2. Smalle schoenen beperken de beweging in je voeten; hierdoor kunnen je tenen niet spreiden zoals ze van nature horen te doen. Het bewegingsbereik wordt daardoor ook verkleind en dit leidt tot een verminderd vermogen van je voeten om te stabiliseren, de grond te grijpen en kracht te absorberen bij het landen.
3. De schoenen zorgen er dus voor dat de sensoren geblokkeerd worden wat ook zorgt voor een verminderde balans en coördinatie. Dit kan voornamelijk op latere leeftijd voor problemen zorgen wanneer de balans al minder wordt.
Moet je steunzolen dragen of niet?
Steunzolen in je schoenen leggen kun je een beetje vergelijken met het dragen van een brace om je nek. Toch kun je je niet voorstellen dat iedereen met nekpijn een brace zou dragen. Dit gaat namelijk niet werken aangezien je spieren juist minder belast worden waardoor ze hun kracht verliezen. Dit geeft juist een averechts effect aan wat je wil. Bij steunzolen gelden voor een deel dezelfde principes – je hebt het niet altijd nodig en je verliest misschien de natuurlijke kracht in je voeten bij het dragen na een tijd. Probeer het dragen van steunzolen dus rustig af te bouwen wanneer je een tijdje pijn- en klachtvrij bent om te kijken of je weer zonder ze kan!
Waarom is het belangrijk dat je voeten functioneren zoals het hoort?
Hoe onze voeten functioneren (of het optimaal is of niet) dicteert hoe de rest van ons lichaam functioneert. Als voorbeeld: als je zwakke en ingezakte voetbogen hebt kunnen je knieën daardoor naar binnen toe vallen om de voetpositie te compenseren. De naar binnen gevallen knieën kunnen er weer toe leiden dat je bekken kantelen waardoor er veel druk op de wervelkolom komt. Je lichaam gaat overal compenseren tot zelfs de positie van je ribbenkast, schouderbladen en je nek toe. Je wilt dat meerdere gewrichten op de juiste manier uitgelijnd zijn alleen dit wordt verstoord wanneer je voeten niet goed functioneren. Hierdoor wordt de kans dat je blessures oploopt vergroot.
Samenvatting
- Van origine zijn onze schoenen gemaakt om onze voeten te beschermen. Over de jaren heen is het esthetische aspect steeds belangrijk geworden maar dit kan suboptimaal voor onze voeten zijn.
- Aan de voeten van een baby kun je zien hoe voeten eruit zien zonder het dragen van schoenen.
- Sommige reguliere schoenen kunnen de vorm van je voeten aanpassen en daardoor de feedback van de sensoren in je voeten wat verstoren.
- Het dragen van steunzolen op langer termijn kan de prestatie van je voeten verminderen.
- Wanneer je voeten suboptimaal werken kan dit een negatieve invloed hebben op je houding, uitlijning van je gewrichten en hoe je beweegt.
Wat kun je eraan doen?
Het is belangrijk om alle functies van je enkel en je voeten te trainen. Als je veel op blote voeten beweegt zal je merken dat je dit van nature al goed af gaat maar loop je wat vaker op schoenen met demping dan kun je hier beperkingen in hebben. Gelukkig is dit iets waar je snel profijt van merkt na een aantal trainingen al. Je kunt de volgende oefeningen (op blote voeten of sokken) in een circuit achter elkaar door doen:
1. Staande calf raises, 15-25 herhalingen
2. Gebogen calf raises, 15-25 herhalingen
3. Wall tibialis raises, 15-25 herhalingen
4. Voorwaarts/achterwaarts lopen op; tenen, hielen en zijkanten van je voet, 30 seconde per oefening
5. Tenen strekken en grijpen, 15-25 herhalingen
Voeg deze oefeningen toe aan je warming up voor je training en je zult hier direct een positief effect van merken tijdens de training. Je voeten en enkels zijn mobieler en stabieler waardoor alle oefeningen natuurlijker aanvoelen. Je squat, lunge en deadlift zullen nog nooit zo goed hebben gevoeld als nu!
